พริกไทย เป็นพืชที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นราชาของเครื่องเทศที่มีกลิ่นฉุน และเป็นเครื่องเทศที่ให้รสเผ็ดร้อน สามารถนำมาทำพริกไทยแห้งเป็นเครื่องปรุงอาหาร ซึ่งถ้าทำแห้งทั้งเปลือกจะได้พริกไทยดำเนื่องจากเปลือกเมื่อทำให้แห้งจะมีสีดำ ส่วนพริกไทยขาวได้จากการลอกเปลือกออกก่อน พบทั้งการใช้ประกอบอาหารทั้งผลแห้งและผลสดที่มีสีเขียว หรือผลแห้งป่นเป็นผงเรียกพริกไทยป่น ซึ่งพริกไทยเป็นพืชคนละสายพันธุ์กับพริก (Chilli)
พริกไทยมีถิ่นกำเนิดอยู่ในอินเดีย และเป็นพืชพื้นเมืองของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างบ้านเรา ก่อนที่ความต้องการพริกไทยของยุโรปจะทำให้มีการค้นหาเส้นทางเดินเรือไปตะวันออกเพื่อค้าเครื่องเทศ และกระตุ้นให้ปลูกพริกไทยแพร่ไปยังพื้นที่เขตร้อนอื่นๆ ปัจจุบันประเทศในอาเซียนอย่างอินโดนีเซีย มาเลเซีย ยังคงเป็นแหล่งผลิตพริกไทยที่สำคัญ แต่ที่เซอไพรส์คือ เวียดนามเพื่อนบ้านของเราที่มาแรงแซงโค้ง กลายเป็นผู้ผลิตและส่งออกพริกไทยรายใหญ่ที่สุดของโลกไปแล้ว
พริกไทย เป็นสมุนไพรรสร้อน แก้โรคที่เกิดจากธาตุไฟพร่อง เช่น ช่วยย่อยอาหาร รักษาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ แก้โรคที่เกิดจากธาตุน้ำ และธาตุลมกำเริบ พริกไทยเป็นเครื่องยาที่ตามสูตรในพระพุทธศาสนาอนุญาตให้พระภิกษุเก็บไว้รักษาตัวได้ พริกไทยยังอยู่ในตำรับยาของอายุรเวทที่ใช้กันมาราว 4,000 ปี คือตรีกฏก ยาตำรับนี้ประกอบด้วยพริกไทย
ดีปลี ขิงแห้ง เหมาะเป็นตำรับยาในการดูแลสุขภาพในฤดูฝนซึ่งน้ำมากและเสมหะกำเริบได้ง่าย ในตำรับยาอายุรเวทของอินเดียมีการใช้พริกไทยในการรักษาแบบพื้นบ้านสำหรับโรคต่างๆ ตั่งแต่อัมพฤกษ์ อัมพาต คอเจ็บ ไอ คออักเสบ จนถึงปวดฟัน ซึ่งเป็นสรรพคุณที่ใช้กันในยุโรปโบราณด้วยเช่นกัน
กระชาย